Từ ngày 1.1.2025, quy định mới về quản lý bằng lái xe sẽ chính thức có hiệu lực, đưa ra cơ chế tính điểm trực tiếp trên giấy phép lái xe. Tổng điểm là 12, khi điểm số giảm về 0, người điều khiển phương tiện không được phép sử dụng cho đến khi hoàn thành các thủ tục phục hồi hoặc thi lại. Để hiểu rõ hơn về cơ chế tính điểm, các mức xử phạt, cũng như cách bảo vệ điểm số của bằng lái, hãy tham khảo bài viết chi tiết dưới đây cùng Hocthilaixe.Com
Tổng quan về hệ thống trừ điểm giấy phép lái xe
Hệ thống trừ điểm giấy phép lái xe (GPLX) là một biện pháp quan trọng nhằm nâng cao ý thức và trách nhiệm của người tham gia giao thông. Theo quy định của Luật Giao thông đường bộ và các văn bản pháp lý liên quan, hệ thống này không chỉ giúp xử lý các vi phạm giao thông mà còn thúc đẩy sự tự giác của người lái xe trong việc tuân thủ các quy tắc giao thông.
1. Khái niệm về điểm trừ giấy phép lái xe
Điểm trừ là một số điểm bị cắt giảm từ tổng điểm ban đầu của GPLX khi người lái xe vi phạm các quy định về an toàn giao thông. Mỗi vi phạm giao thông sẽ có một mức điểm trừ tương ứng, dựa trên mức độ nghiêm trọng của hành vi đó.
Mỗi giấy phép lái xe đều có một số điểm cố định khi cấp, thông thường là 12 điểm đối với GPLX cấp mới và 18 điểm đối với GPLX lâu năm.
Ví dụ, theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt, các vi phạm sẽ được phân loại và đánh giá với các mức độ điểm trừ khác nhau:
Vi phạm về tốc độ: Vi phạm về tốc độ có thể bị trừ từ 2 đến 3 điểm, tùy thuộc vào mức độ vượt quá giới hạn tốc độ quy định.
Lái xe khi có nồng độ cồn: Vi phạm lái xe khi có nồng độ cồn vượt mức cho phép có thể bị trừ đến 5 điểm đối với ô tô và 3 điểm đối với xe máy.
Vượt đèn đỏ: Vi phạm vượt đèn đỏ sẽ bị trừ 3 điểm.
Không đội mũ bảo hiểm (đối với xe máy): Mức phạt là 2 điểm.
Điểm trừ này được tích lũy theo từng vi phạm giao thông. Khi người lái xe tích lũy đủ số điểm trừ (thường là 12 điểm đối với GPLX mới và 18 điểm đối với GPLX lâu năm), giấy phép lái xe sẽ bị tạm thu hồi và người lái xe sẽ phải tham gia khóa học và thi lại để có thể lấy lại giấy phép.
2. Mối liên hệ giữa điểm trừ và các vi phạm giao thông
Mỗi hành vi vi phạm sẽ bị trừ một số điểm nhất định, phụ thuộc vào mức độ nguy hiểm của hành vi đó đối với an toàn giao thông. Hệ thống trừ điểm này có vai trò quan trọng trong việc thay đổi nhận thức và hành vi của người tham gia giao thông. Dưới đây là một số ví dụ cụ thể về mối liên hệ giữa các vi phạm và điểm trừ:
Vi phạm về nồng độ cồn: Theo quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP, nếu người lái xe ô tô có nồng độ cồn vượt quá mức quy định (trên 0,25 mg/l khí thở), sẽ bị trừ 5 điểm và xử phạt tiền từ 6 triệu đến 8 triệu đồng.
Đối với người lái xe mô tô, mức độ vi phạm này có thể bị trừ 3 điểm và xử phạt tiền từ 2 triệu đến 3 triệu đồng. Vi phạm này có mức độ nghiêm trọng vì nó có thể gây ra tai nạn giao thông nghiêm trọng, do vậy, số điểm trừ cao hơn.
Mối liên hệ giữa điểm trừ và các vi phạm giao thông Ảnh: Báo Điện Tử
Vi phạm vượt đèn đỏ: Vi phạm vượt đèn đỏ sẽ bị trừ 3 điểm đối với tất cả các phương tiện tham gia giao thông. Đây là một hành vi nguy hiểm, vì có thể gây tai nạn giao thông nghiêm trọng cho cả người lái xe và người đi bộ. Mức độ trừ điểm đối với vi phạm này cũng được coi là hợp lý nhằm răn đe người tham gia giao thông.
Vi phạm quá tốc độ: Tùy vào mức độ vi phạm, lái xe vượt quá tốc độ sẽ bị trừ từ 2 đến 3 điểm. Ví dụ, vượt quá tốc độ cho phép từ 10 km/h đến 20 km/h sẽ bị trừ 2 điểm, trong khi vượt quá tốc độ trên 20 km/h sẽ bị trừ 3 điểm.
Không đội mũ bảo hiểm (đối với xe máy): Đây là một trong những vi phạm phổ biến nhưng lại có mức độ xử phạt khá nhẹ, chỉ bị trừ 2 điểm. Tuy nhiên, việc không đội mũ bảo hiểm là một hành vi rất nguy hiểm, nhất là khi tham gia giao thông ở tốc độ cao.
3. Hệ thống điểm trừ và các hình thức xử lý
Hệ thống trừ điểm giúp cơ quan chức năng có thể quản lý và xử lý các vi phạm giao thông một cách hiệu quả. Tuy nhiên, không chỉ dừng lại ở việc trừ điểm, mà còn có các hình thức xử phạt bổ sung nhằm đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật. Các hình thức xử phạt này bao gồm:
Tạm giữ giấy phép lái xe: Khi người lái xe vi phạm và tích lũy đủ số điểm trừ quy định (thường là 12 điểm đối với người mới có GPLX và 18 điểm đối với người có GPLX lâu năm), giấy phép lái xe của người vi phạm sẽ bị tạm thu hồi. Thời gian tạm giữ GPLX có thể kéo dài từ vài tháng đến vài năm, tùy vào mức độ vi phạm.
Thi lại để lấy GPLX: Sau khi bị tạm thu hồi GPLX, người vi phạm sẽ phải tham gia các khóa học đào tạo lại và thi lại để có thể lấy lại giấy phép lái xe. Việc thi lại không chỉ giúp người lái xe nâng cao kiến thức về luật giao thông mà còn giúp họ nhận thức rõ hơn về các hành vi gây nguy hiểm cho bản thân và cộng đồng khi tham gia giao thông.
Thu hồi giấy phép vĩnh viễn: Trong trường hợp người lái xe tái phạm nhiều lần hoặc vi phạm các quy định nghiêm trọng như lái xe khi say rượu, gây tai nạn giao thông nghiêm trọng, giấy phép lái xe có thể bị thu hồi vĩnh viễn. Điều này nhằm răn đe và ngăn ngừa các hành vi nguy hiểm tiếp theo.
Số liệu thống kê và kết quả thực hiện hệ thống trừ điểm
Theo thống kê của Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an), trong năm 2023, có hơn 5.000 trường hợp lái xe bị tước giấy phép lái xe do vi phạm Luật an toàn giao thông. Điều này cho thấy rằng hệ thống trừ điểm được đưa ra sẽ có thể phát huy tác dụng trong việc hạn chế các hành vi vi phạm giao thông.
Bên cạnh đó, một số nghiên cứu của Viện nghiên cứu giao thông vận tải cũng chỉ ra rằng, các hành vi vi phạm nghiêm trọng như lái xe khi say rượu đã giảm đáng kể sau khi áp dụng hệ thống trừ điểm, góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông. Cụ thể, tỷ lệ tai nạn giao thông liên quan đến rượu bia giảm hơn 15% trong vòng 2 năm qua.
Như vậy, hệ thống trừ điểm giấy phép lái xe không chỉ là công cụ để xử lý các vi phạm mà còn là phương tiện giáo dục và răn đe mạnh mẽ đối với người tham gia giao thông. Các quy định này ngày càng được hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu bảo đảm an toàn giao thông, đồng thời tạo ra một môi trường giao thông văn minh, an toàn cho cộng đồng.
Những thay đổi mới trong quy định trừ điểm giấy phép lái xe
Với tình hình giao thông ngày càng phức tạp và tình trạng vi phạm giao thông không có dấu hiệu giảm, Chính phủ đã ban hành một số quy định mới nhằm nâng cao hiệu quả của hệ thống trừ điểm GPLX. Những thay đổi này không chỉ nhằm mục đích trừng phạt mà còn để giáo dục và nâng cao ý thức của người tham gia giao thông.
Quy định về số điểm tối đa và tối thiểu của giấy phép lái xe:
Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP và các thông tư liên quan, số điểm tối đa của một GPLX vẫn là 12 điểm đối với người mới cấp và 18 điểm đối với người lái xe có kinh nghiệm. Tuy nhiên, việc áp dụng các hình thức xử phạt trở nên nghiêm ngặt hơn. Nếu người lái xe vi phạm nhiều lần và tích lũy đủ số điểm trừ, GPLX sẽ bị thu hồi vĩnh viễn sau một thời gian nhất định mà không có cơ hội phục hồi.
Các vi phạm mới được đưa vào danh sách trừ điểm:
Một trong những thay đổi quan trọng là việc bổ sung các hành vi vi phạm giao thông mới vào danh sách trừ điểm. Theo Nghị định 100, các hành vi như không đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy, không có giấy phép lái xe khi tham gia giao thông, hay điều khiển phương tiện có nồng độ cồn vượt mức quy định đều bị trừ điểm mạnh tay. Đặc biệt, việc xử phạt các vi phạm về xe ô tô trong tình trạng sai luật cũng đã được tăng cường.
Thay đổi trong mức điểm trừ đối với các vi phạm nghiêm trọng:
Với các vi phạm nghiêm trọng như lái xe khi say rượu, vi phạm tốc độ hoặc gây tai nạn giao thông, mức điểm trừ có thể lên đến 5 điểm cho mỗi vi phạm. Điều này có nghĩa là người vi phạm sẽ nhanh chóng mất GPLX nếu liên tục vi phạm những hành vi này.
Các bước xử lý khi bị trừ điểm giấy phép lái xe
Khi người lái xe bị trừ điểm do vi phạm giao thông, sẽ có một quy trình xử lý được quy định rõ ràng để đảm bảo tính minh bạch và công bằng. Quy trình này bao gồm các bước từ việc thông báo điểm trừ, kiểm tra số điểm còn lại, đến việc xử lý khi người lái xe vi phạm tích lũy đủ số điểm trừ, cũng như các bước phục hồi giấy phép lái xe sau khi bị tạm thu hồi. Dưới đây là các bước xử lý chi tiết.
1. Thông báo và cách kiểm tra số điểm còn lại
Khi người lái xe bị trừ điểm do vi phạm giao thông, Cảnh sát giao thông hoặc cơ quan chức năng có thẩm quyền sẽ gửi thông báo đến người vi phạm, thông qua các hình thức như thông báo trực tiếp hoặc qua hệ thống tra cứu trực tuyến. Thông báo này sẽ ghi rõ về số điểm trừ, mức phạt vi phạm và các thông tin cần thiết khác liên quan đến vi phạm.
Các bước xử lý khi bị trừ điểm giấy phép lái xe Ảnh: Sưu tầm
Cách thức kiểm tra điểm còn lại:
Tra cứu qua ứng dụng di động: Người dân có thể sử dụng các ứng dụng di động chính thức từ Bộ Giao thông Vận tải hoặc Cảnh sát giao thông để kiểm tra điểm GPLX của mình. Một số ứng dụng phổ biến như “Cổng thông tin điện tử CSGT” cho phép người dân tra cứu thông tin về điểm GPLX, quá trình vi phạm và các biện pháp xử lý.
Tra cứu qua website chính thức: Ngoài ứng dụng di động, người lái xe cũng có thể tra cứu điểm thông qua các trang web chính thức của Cảnh sát giao thông hoặc Bộ Giao thông Vận tải. Những website này cung cấp thông tin chi tiết về số điểm còn lại, các vi phạm đã bị trừ điểm, và các thông báo liên quan đến giấy phép lái xe.
Thông báo trực tiếp từ cơ quan chức năng: Trong một số trường hợp, người lái xe có thể nhận được thông báo chính thức từ Cảnh sát giao thông hoặc các cơ quan chức năng về số điểm trừ và các thông tin liên quan đến vi phạm. Các thông báo này sẽ gửi qua thư điện tử hoặc qua bưu điện.
2. Quy trình xử lý khi người lái xe bị mất giấy phép do tích lũy điểm trừ
Khi người lái xe vi phạm giao thông và tích lũy đủ số điểm trừ (thường là 12 điểm đối với GPLX cấp mới và 18 điểm đối với GPLX đã có lâu năm), giấy phép lái xe của họ sẽ bị tạm thu hồi. Quy trình xử lý trong trường hợp này bao gồm các bước cụ thể sau:
Bước 1: Thông báo tạm thu hồi GPLX
Ngay khi người lái xe tích lũy đủ số điểm trừ, Cảnh sát giao thông hoặc cơ quan chức năng sẽ gửi thông báo chính thức về việc tạm thu hồi giấy phép lái xe. Thông báo này sẽ ghi rõ lý do, thời gian tạm giữ và các quy định về việc phục hồi giấy phép sau khi hết thời gian xử lý.
Bước 2: Nộp giấy phép và hoàn tất thủ tục thu hồi
Sau khi nhận thông báo, người vi phạm sẽ phải nộp GPLX cho cơ quan chức năng để thực hiện thủ tục thu hồi. Thời gian tạm giữ GPLX có thể kéo dài từ vài tháng đến vài năm, tùy vào mức độ vi phạm và số điểm trừ.
Bước 3: Tham gia khóa học đào tạo lại và thi lại GPLX
Để phục hồi GPLX, người lái xe cần phải tham gia các khóa học đào tạo lại về an toàn giao thông tại các cơ sở đào tạo lái xe được cấp phép. Các khóa học này giúp người vi phạm hiểu rõ các quy định giao thông và nâng cao kỹ năng lái xe an toàn.
Thời gian khóa học: Thông thường, thời gian học lại sẽ kéo dài từ 1 đến 3 tháng tùy vào từng trường hợp. Trong suốt quá trình này, người học sẽ được học lý thuyết và thực hành về các quy tắc giao thông, an toàn khi tham gia giao thông, và cách xử lý tình huống khi tham gia giao thông.
Thi lại GPLX: Sau khi hoàn thành khóa học, người vi phạm sẽ phải thi lại để lấy lại giấy phép lái xe. Kỳ thi này bao gồm cả phần lý thuyết và thực hành, nhằm đánh giá lại kiến thức và kỹ năng lái xe của người vi phạm.
Bước 4: Cấp lại GPLX sau khi thi đạt
Nếu người lái xe thi lại và đạt yêu cầu, cơ quan chức năng sẽ tiến hành cấp lại giấy phép lái xe. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người lái xe có thể phải tham gia các khóa học bổ sung nếu có vi phạm nghiêm trọng hoặc tái phạm nhiều lần.
3. Cách phục hồi giấy phép lái xe và chương trình học lại lái xe
Sau khi giấy phép lái xe bị tạm thu hồi, người vi phạm có thể phục hồi GPLX thông qua việc tham gia chương trình học lại lái xe và hoàn thành kỳ thi để lấy lại giấy phép. Quy trình phục hồi GPLX bao gồm các bước sau:
Bước 1: Đăng ký khóa học đào tạo lại
Để phục hồi GPLX, người lái xe phải đăng ký tham gia khóa học đào tạo lại tại các cơ sở đào tạo lái xe được cấp phép. Các cơ sở này thường sẽ cung cấp khóa học bao gồm lý thuyết và thực hành về các quy định giao thông, cách lái xe an toàn, và các kỹ năng xử lý tình huống khẩn cấp.
Các khóa học này thường kéo dài từ 1 đến 3 tháng, tùy theo các quy định của cơ sở đào tạo và mức độ vi phạm của người lái xe.
Một số khóa học có thể yêu cầu người vi phạm tham gia bài kiểm tra kiến thức trước khi được tham gia thực hành.
Bước 2: Thi lại GPLX
Sau khi hoàn thành khóa học đào tạo lại, người vi phạm sẽ tham gia thi lại để kiểm tra kiến thức và kỹ năng lái xe. Kỳ thi này gồm các phần sau:
Thi lý thuyết: Kiểm tra kiến thức về luật giao thông, các quy định an toàn khi tham gia giao thông và xử lý tình huống.
Thi thực hành: Kiểm tra kỹ năng lái xe, khả năng xử lý tình huống khi tham gia giao thông, đặc biệt là các tình huống nguy hiểm.
Nếu người vi phạm vượt qua kỳ thi, GPLX sẽ được cấp lại. Tuy nhiên, trong trường hợp không đạt, người lái xe sẽ phải tiếp tục học lại và thi lại cho đến khi đủ điều kiện.
Bước 3: Cấp lại GPLX
Sau khi người lái xe thi đỗ và hoàn thành đầy đủ các yêu cầu, cơ quan chức năng sẽ tiến hành cấp lại GPLX. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nếu người lái xe vi phạm nhiều lần hoặc có hành vi vi phạm nghiêm trọng, giấy phép lái xe có thể bị thu hồi vĩnh viễn, không có cơ hội phục hồi.
4. Các hình thức xử phạt bổ sung khi vi phạm nhiều lần
Nếu người lái xe tiếp tục vi phạm hoặc tái phạm nhiều lần sau khi đã phục hồi GPLX, các hình thức xử phạt bổ sung sẽ được áp dụng. Ngoài việc bị trừ điểm, người lái xe có thể bị:
Tạm giữ phương tiện: Trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng, phương tiện của người lái xe cũng có thể bị tạm giữ trong một khoảng thời gian.
Phạt tiền cao hơn: Việc tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần có thể dẫn đến mức phạt tiền cao hơn, cùng với việc tước giấy phép lái xe trong thời gian dài hơn.
Thu hồi giấy phép lái xe vĩnh viễn: Sau nhiều lần vi phạm nghiêm trọng, người lái xe có thể bị thu hồi GPLX vĩnh viễn, và sẽ không có cơ hội lấy lại giấy phép.
Quy trình xử lý khi bị trừ điểm GPLX và phục hồi giấy phép lái xe có tính chất nghiêm khắc và đảm bảo tính công bằng trong việc xử lý vi phạm giao thông. Việc áp dụng hệ thống trừ điểm giúp nâng cao ý thức của người tham gia giao thông, đồng thời cũng góp phần quan trọng trong việc giảm thiểu tai nạn giao thông, bảo vệ tính mạng và sức khỏe của mọi người trên đường.
Tác động của quy định mới đối với người tham gia giao thông
Những thay đổi trong quy định trừ điểm GPLX không chỉ ảnh hưởng đến người lái xe mà còn có tác động sâu rộng đến toàn bộ xã hội, đặc biệt là trong việc nâng cao ý thức tuân thủ luật giao thông.
Ảnh hưởng tới ý thức và hành vi lái xe của người tham gia giao thông: Việc áp dụng các quy định mới giúp người lái xe nhận thức rõ hơn về mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm giao thông. Điều này sẽ thúc đẩy người lái xe tuân thủ các quy tắc giao thông, từ đó giảm thiểu các tai nạn và vi phạm.
Tác động của quy định mới đối với người tham gia giao thông Ảnh: Sưu tầm
Lợi ích của việc áp dụng quy định mới đối với an toàn giao thông: Một trong những mục tiêu quan trọng của việc trừ điểm là giảm thiểu tai nạn giao thông và xây dựng một môi trường giao thông an toàn hơn. Việc xử lý nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm giao thông giúp hạn chế tình trạng lái xe khi say rượu, vượt tốc độ hoặc không chấp hành tín hiệu giao thông.
Phản hồi của người dân và các chuyên gia về quy định mới:Dù các quy định mới về trừ điểm đã nhận được sự đồng thuận từ nhiều người, cũng có một số ý kiến cho rằng việc thu hồi GPLX vĩnh viễn có thể quá nghiêm khắc, đặc biệt đối với những người có vi phạm lần đầu. Tuy nhiên, theo các chuyên gia giao thông, việc nghiêm túc thực thi các quy định này là cần thiết để giảm thiểu tai nạn giao thông.
Các câu hỏi thường gặp (FAQ)
Câu hỏi 1: Nếu tôi bị trừ hết điểm, tôi có thể thi lại để lấy giấy phép mới không?
Trả lời: Không, nếu bạn bị trừ hết điểm trên giấy phép lái xe, bạn sẽ không phải thi lại toàn bộ để lấy giấy phép mới. Thay vào đó, bạn sẽ phải tham gia khóa đào tạo bổ sung về luật giao thông và thi lại phần lý thuyết. Sau khi vượt qua kỳ thi này, bạn sẽ được cấp lại giấy phép lái xe.
Quy định này nhằm mục đích:
Nâng cao ý thức chấp hành luật: Bằng việc phải tham gia khóa đào tạo bổ sung, người lái xe sẽ được nhắc nhở về những quy định của pháp luật và tầm quan trọng của việc tuân thủ luật giao thông.
Đảm bảo an toàn giao thông: Việc thi lại phần lý thuyết giúp đảm bảo rằng người lái xe nắm vững kiến thức về luật giao thông trước khi được phép điều khiển phương tiện.
Một số câu hỏi thường gặp khi bằng lái xe bị trừ điểm Ảnh: Báo Thanh Niên
Câu hỏi 2: Điểm của tôi có bị mất khi không lái xe trong một thời gian dài không?
Trả lời: Điểm của giấy phép lái xe không tự động bị mất khi bạn không lái xe trong một thời gian dài. Điểm chỉ bị trừ khi bạn vi phạm luật giao thông. Tuy nhiên, bạn nên lưu ý rằng giấy phép lái xe có thời hạn và cần phải làm thủ tục gia hạn định kỳ. Nếu để quá hạn, giấy phép lái xe của bạn sẽ bị hủy và bạn sẽ phải làm lại thủ tục cấp mới.
Câu hỏi 3: Các loại vi phạm giao thông nào bị trừ nhiều điểm nhất?
Trả lời: Các loại vi phạm giao thông bị trừ nhiều điểm nhất thường liên quan đến các hành vi gây nguy hiểm cho bản thân và người khác, như:
Uống rượu bia khi lái xe: Đây là một trong những hành vi vi phạm nghiêm trọng nhất và bị trừ nhiều điểm nhất. Theo quy định hiện hành, nếu nồng độ cồn trong máu vượt quá mức cho phép, người lái xe sẽ bị tước giấy phép lái xe và có thể bị xử lý hình sự.
Đua xe trái phép: Hành vi này gây nguy hiểm rất lớn cho người tham gia giao thông và thường dẫn đến các vụ tai nạn nghiêm trọng.
Lạng lách, đánh võng: Hành vi này không chỉ gây mất trật tự giao thông mà còn gây nguy hiểm cho người đi đường.
Chạy quá tốc độ: Việc vượt quá tốc độ cho phép là nguyên nhân chính dẫn đến tai nạn giao thông.
Kết luận
Quy định mới về trừ điểm giấy phép lái xe đã phản ánh sự quyết tâm của Chính phủ trong việc cải thiện tình hình an toàn giao thông. Việc áp dụng hệ thống trừ điểm giúp người tham gia giao thông nhận thức được mức độ nghiêm trọng của vi phạm và có trách nhiệm hơn trong việc tuân thủ luật lệ.
Để biết thêm nhiều thông tin mới nhất và hữu ích về luật an toàn giao thông, thi lại bằng lái để phục hồi điểm GPLX,... Hãy liên hệ với Hocthilaixe.Com để được tư vấn nhanh nhất.
Tặng quà đầu năm cho học viên đăng ký học lái xe! Đăng ký gói Nâng cao/VIP hạng A/A1 trong tháng 1, nhận bằng lái sớm và quà khủng từ Hocthilaixe.Com. Liên hệ Hotline 0933 49 21 21 hoặc 0815 66 33 77 để được tư vấn.